Mantelzorg is alle hulp aan een naaste met gezondheidsproblemen door iemand uit diens directe sociale omgeving. Ook minder intensieve hulp, de hulp aan huisgenoten en de hulp aan instellingsbewoners vallen hieronder. Denk aan jongeren die meehelpen met de zorg voor een gehandicapt gezinslid. Of een volwassene die zorgt voor een familielid, vriend of buur. De hulp bestaat uit verzorging, maar kan ook hulp bij dagelijkse activiteiten zijn. Zoals hulp bij het huishouden zoals koken of schoonmaken, een boodschap doen, geestelijke steun, bijvoorbeeld bij depressie, of het verplegen van iemand met een handicap.

1 op de 3 Nederlanders van 16 jaar en ouder gaven in 2019 mantelzorg, dit zijn circa 5 miljoen mantelzorgers. Bijna 1 miljoen mantelzorgers geven langdurig en intensief hulp aan een naaste. Door mantelzorg kan de ander zich redden, thuis blijven wonen en meedoen aan de samenleving. De hulp gaat verder dan vrijwilligerswerk of de hulp die huisgenoten aan elkaar geven.

Mantelzorg en vrijwilligerswerk worden soms door elkaar gehaald. Toch zijn het verschillende zaken: Mantelzorg komt op je pad, voor vrijwilligerswerk kies je. Iedereen krijgt vroeg of laat te maken met mantelzorg: je bent mantelzorger, je wordt mantelzorger of je (hebt) in de toekomst hulp van een mantelzorger nodig. Mantelzorg is onbetaalde hulp, maar is natuurlijk nooit een verplichting, al kan ‘nee’ zeggen en je grenzen bewaken soms wel lastig zijn.